YURTDIŞINDA ÜNİVERSİTE EĞİTİMİ

Yurt dışında üniversite eğitimi almak isteyen öğrenciler için okul seçimi yapmak en önemli başlangıç noktalarından biridir. Doğru tercihleri yapmanızda yardımcı olacağını düşündüğümüz bazı başlıklar söyle:

* Programın içeriği: Programın ismi aynı olsa dahi içerikleri üniversiteye göre değişebilir. 4 yıl boyunca alınacak dersleri inceleyerek programa başvurmak doğru seçim yapmak açısından oldukça önemli.

* Üniversitelerin kabul koşulları: Üniversite kabullerindeki en önemli kriter öğrencinin 9-12. sınıf notlarıdır. Öğrencilerin özellikle 12. sınıf derslerinde başarılı olmaları hangi üniversitelerden kabul alacakları konusunda en belirleyici unsurlardan biri. Genel not ortalamasına ek olarak, 12. sınıfta alınmış olması gereken derslerin neler olduğu kontrol edilmeli. Program spesifik koşullar ve istenen sınav skorlarını belirtilen tarihlere kadar göndermek doğru başvurular yapmak açısından önemlidir.

* Program spesifik koşullar: Mühendislik programlarında Matematik, Fizik Kimya, İngilizce; İşletme programında Matematik ve İngilizce dersleri önemlidir. Bunun yanında Mimarlık, İç Mimarlık, Endüstriyel Tasarım, Müzik, Görsel sanatlar gibi branşlar portfolio ya da audition isterler.

* Yabancı dil yeterliliği: Öğrencilerin TOEFL/IELTS gibi yabancı dil sınavlarından geçerli skorları almış olmaları gerekir. Bu sınavların geçerliliği 2 senedir. Bazı üniversiteler yabancı dili yeterli olmayan öğrencilere şartlı kabul (conditional acceptance) verir. Bu durumda, öğrenciler öncelikle üniversitenin dil okulunda hazırlık senesi okur. Ancak her okul bu imkanı sunmaz.

Öğrenciler bu sınavlara hazırlanmak ve sınav sistemini tanımak amacıyla özel ders almayı tercih ediyor.

 * SAT sınavı: Kanada ve İngiltere için bu sınav istenmez. Ancak ABD üniversitelerinin büyük bir çoğunluğu için SAT zorunluluğu vardır.

* Ülke ve şehrin özellikleri: Öğrenciler için ilk etapta istedikleri bir üniversiteden kabul almak ön plandadır. Ancak en az bu denli önemli diğer bir konu eğitim alacakları ve yaşayacakları yerin yaşamsal beklentilerine de karşılık verebiliyor olması. Bu yüzden üniversitelerin bulunduğu şehir ve ülkenin özelliklerini iyi öğrenmelerini, lise döneminde alternatif eğitim destinasyonlarında bulunan yaz okulu programlarına devam ederek bölgeyi daha iyi tanımalarını tavsiye ediyoruz.

* Okul ücretleri: Üniversitelerin ücretleri ülke, şehir ve programa göre değişiklik gösteriyor. ABD’de özel okulların ücretleri devlet okullarından daha yüksektir. Kanada’da üniversitelerin çoğu devlet üniversitesi olmasına rağmen program ücretlerinde farklar olabiliyor. Ortalama 18.000 CAD civarında olan lisans programı ücretleri, McGill University, University of Toronto, Waterloo University ‘de (özellikle Mühendislik ve İşletme programlarında) 30.000-37.0000 CAD’a yükselebiliyor. Aynı şekilde Mimarlık, Dizayn gibi programların ücretlerinin de daha yüksek olduğunu söyleyebiliriz.

* Co-op/staj olanakları: Yurt dışındaki üniversiteler öğrencileri akademik çalışmaların yanında iş hayatına da hazırlamayı hedefler. Bu amaçla co-op denilen stajlı programlar olarak da adlandırılabilecek programlara katılmak öğrencilerin alacağı eğitimleri daha verimli hale getirir. Bu sayede öğrenciler 2. sınıf itibariyle alanları ile ilgili bölümlerde staj yaparlar. Bu stajlar çoğunlukla ücretlidir. Bazı üniversitelerde zorunlu staj programları ile eğitim süresi 5-6 yıla uzayabilir. İşletme, Mühendislik, Psikoloji gibi bölümlerde staj imkanı, öğrencilerin mezun olduktan sonra daha rahat iş bulmalarına yardımcı olur.

* Kampus içi ve kampus dışı konaklama seçenekleri: Üniversitelerin büyük bir çoğunluğu kampus içi rezidanslardaki önceliği ilk yıl ulusar arası öğrencilere verir. Bir çok üniversite yurt başvurusunun belirtilen tarihlere kadar ayrı bir başvuru ile yapılmasını ister. Bu tarihlere dikkat etmenizi öneriyoruz.

* Burs Olanakları: Bir çok üniversite uluslararası öğrencilere burs sağlar. Spor bursu Kanada’da çok yaygın olmasa da ABD’de bir çok üniversite tarafından sunulur. Kanada’da verilen burslar öğrencilerin akademik başarılarıyla orantılıdır. Giriş bursu (Entrance Scholarship) için öğrencilerin ayrı bir başvuru yapması gerekmeksizin, otomatik olarak değerlendirilen burslardır. Bunun yanında ayrıca başvuru yapmanız gereken diğer burs olanakları için her okulun burs ofisi sayfalarını incelemenizi öneririz.

* Program Süreleri: Bir çok ülkede lisans programlarının süresi 4 yıldır. Ancak eğitim süreleri ülkeye göre değişkenlik gösterebiliyor. İngiltere de üniversite eğitim süresi 3 yıldır. Ancak yabancı öğrenciler için 1 yıl hazırlık (foundation) programı sunuluyor. Şayet Türkiye’de bir üniversitede 1 yıl eğitim almışsanız foundation programı okumanıza gerek kalmayabilir. Aynı şekilde Kanada’nın Québec eyaletindeki bazı üniversitelerde eğitim süresi 3 yıldır. Bu durumda öğrencilerin aynı şekilde 1 yıl uzunluğundaki geçiş programlarına devam etmeleri gerekir.

IB Diploma ya da Fransız Bakaloryası alacak öğrenciler için bu koşullar değişir. Bu programlarda okuyan öğrencilerin spesifik olarak her üniversitenin bu diplomalarla ilgili kabul koşullarını araştırmalarını tavsiye ederiz.

* Denklik: Kanada, ABD, İngiltere ve Avustralya’daki üniversitelerin çoğunun denkliği vardır. Sadece 3 yıl uzunluğunda olan ve kolejler tarafından sunulan programlar konusunda emin olmak gerekir. Üniversitelerin denkliği olup olmadığını öğrenmek için YÖK’ün denklik birimine başvuru yapmak gerekir. ABD, Kanada ve İngiltere’deki üniversitelerden denklik alabilmek için Türkiye’de uygulanan Üniversite Giriş Sınavının herhangi bir önemi yoktur. Ancak bu ülkelerde üniversite eğitimlerinin bir kaç yılını tamamlamış öğrencilerin Türkiye’deki üniversitelere transferi için, Üniversite sınavından baraj puanını almış olmaları gerekir. Avrupa’daki üniversitelerin bir çoğundan kabul alabilmek için Üniversite sınavlarında istenilen bölüme yerleştirilmiş olma koşulu aranır.